Tham dự tọa đàm, về phía đại biểu khách mời có PGS.TS Nguyễn Văn Thạo – Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận trung ương; bà Nguyễn Thị Hương – Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê. Về phía Trường Đại học Kinh tế Quốc dân có GS.TS Trần Thọ Đạt – Chủ tịch Hội đồng trường, thành viên Tổ tư vấn Kinh tế của Thủ tướng Chính phủ; PGS.TS Bùi Đức Thọ - Bí thư Đảng ủy, Phó Hiệu trưởng; cùng đại diện lãnh đạo các Phòng ban, Khoa, Viện, Trung tâm, các tổ chức chính trị - xã hội trong toàn trường; đại diện các cơ quan Bộ, ban, ngành, các cơ quan nghiên cứu, hoạch định chính sách, các chuyên gia kinh tế, các nhà khoa học, các đối tượng bị tác động bởi chính sách và các cơ quan thông tấn báo chí đến tham dự và đưa tin.
Phát biểu khai mạc tọa đàm, PGS.TS Bùi Đức Thọ cho biết, như nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, khi nền kinh tế càng phát triển, mối quan hệ giữa tự do kinh tế và tăng trưởng kinh tế ngày càng chặt chẽ hơn. Điều này có hàm ý rất rõ với Việt Nam hiện nay, do nền kinh tế của Việt Nam sắp vượt qua ngưỡng phát triển trung bình thấp. Vì thế, đã đến lúc Việt Nam phải quan tâm đến các chỉ số về tự do kinh tế như là thước đo cho sự phát triển nền kinh tế thị trường đầy đủ của Việt Nam. PGS.TS Bùi Đức Thọ hi vọng thông qua tọa đàm này, một sự kiểm định toàn diện về sự phát triển của nền kinh tế thị trường Việt Nam thông qua chỉ số EFW sẽ giúp chúng ta chuẩn đoán những thách thức và cơ hội hội cho sự phát triển kinh tế thị trường ở Việt Nam trong thời gian tới.
PGS.TS Tô Trung Thành - Trưởng phòng QLKH, Trường ĐH KTQD trình bày tham luận "Sự phát triển của nền kinh tế thị trường Việt Nam và một số vấn đề đặt ra: nhìn từ bộ chỉ số Economic Freedom of the World của Fraser Institute, Canada"
TS. Fred McMahon - The Fraser Institute, Canada trình bày trực tuyến tham luận "Tự do kinh tế và khả năng vượt bẫy thu nhập trung bình của các nước đang phát triển: kinh nghiệm trên thế giới"
Chia sẻ kinh nghiệm thế giới về tự do kinh tế và khả năng vượt bẫy thu nhập trung bình của các nước đang phát triển, TS. Fred McMahon - The Fraser Institute cho biết, xuyên suốt chiều dài lịch sử, tự do thương mại toàn cầu, các nền kinh tế tự do và tự do kinh tế đã mang cho loài người những lợi ích không đong đếm nổi. Những quốc gia thịnh vượng nhất cũng là những quốc gia có tự do kinh tế cao nhất. Theo TS. Fred McMahon, tự do kinh tế đã mang lại cuộc sống tốt hơn cho người dân, mang lại những đặc quyền kinh tế và Việt Nam đã nhận rõ điều này. Ở những quốc gia có tự do kinh tế cao thì tuổi thọ cao hơn, thu nhập trung bình hơn 36.000 USD, tỷ lệ người dân sống điều kiện cực nghèo rất thấp (1,8% dân số). Trong khi ở các nước có tự do kinh tế thấp thì có tới 40,5% dân số cực nghèo và có hơn 27% dân số tương đối nghèo và thu nhập bình quân chỉ ở mức 6.100 USD. TS. Fred McMahon cũng lưu ý khi các quốc gia ngày càng giàu thì tốc độ tăng trưởng chậm dần và nhiều quốc gia đã từng có thành tích tăng trưởng cao thì nay tàn phai vì thất bại trong việc cải thiện tự do kinh tế. Ông nhấn mạnh: Tự do kinh tế tạo ra động năng để nền kinh tế vượt qua bẫy thu nhập trung bình. Đó cũng là lý do tại sao công dân của các quốc gia tự do kinh tế được hưởng cuộc sống tốt đẹp hơn.
TS. Nguyễn Đình Cung - nguyên Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung ương trình bày tham luận "Kiến nghị giải pháp cải cách thể chế thúc đẩy chuyển đổi mạnh mẽ sang kinh tế thị trường hiện đại, đầy đủ"
Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển nền kinh tế thị trường tại Việt Nam trong mối tương quan với các quốc gia khác dựa trên bộ chỉ số Economic Freedom of the World (EFW) do Fraser Institute của Canada xây dựng, các chuyên gia tại tọa đàm chỉ ra khi nền kinh tế càng phát triển, mối quan hệ giữa tự do kinh tế và tăng trưởng kinh tế ngày càng chặt chẽ hơn. Trên thực tế, nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra mối quan hệ chặt chẽ giữa mức độ tự do kinh tế, mức độ của kinh tế thị trường với sự thịnh vượng của quốc gia.
Theo GS.TS. Trần Thọ Đạt - Chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, trên thế giới hiện nay có hai bộ chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ phát triển nền kinh tế thị trường. Thứ nhất là Index of Economic Freedom do Quỹ di sản (The Heritage Foundation) và Tạp chí phố Wall (The Wall Street Journal) của Mỹ xây dựng từ năm 1995, thứ hai là Economic Freedom of the World do Viện Fraser Institute (Canada) xây dựng. GS.TS. Trần Thọ Đạt cho biết, đã đến lúc chúng ta phải quan tâm đến các chỉ số về tự do kinh tế như là thước đo cho sự phát triển nền kinh tế thị trường đầy đủ của Việt Nam, nhất là trong bối cảnh Việt Nam sắp vượt qua ngưỡng phát triển trung bình thấp.
Đồng tình với quan điểm này, theo chuyên gia kinh tế TS. Nguyễn Đình Cung - nguyên Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung ương, với Việt Nam, kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa có khác biệt với kinh tế thị trường hiện đại là vai trò của nhà nước nhiều hơn, tốt hơn trong phát triển và giải quyết các vấn đề xã hội. Do đó, TS. Cung cho rằng, đổi mới kinh tế trong giai đoạn đến năm 2030 là việc tiếp tục thực hiện các giải pháp thúc đẩy chuyển đổi mạnh mẽ sang kinh tế thị trường hiện đại, đầy đủ theo các chuẩn mực được quốc tế thừa nhận, trong đó, trọng tâm là việc thay đổi vai trò, chức năng của thị trường và quan hệ giữa Nhà nước và thị trường. Ngoài ra, cần giải pháp giúp thị trường hoạt động đầy đủ, không méo mó, không sai lệch.
Đoàn chủ toạ điều hành phiên thảo luận tại toạ đàm
Trong bối cảnh Việt Nam đang chuẩn bị xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 và tầm nhìn đến 2045, việc đánh giá nền kinh tế thị trường Việt Nam là một trong những nội dung quan trọng và có ý nghĩa. Tại toạ đàm các chuyên gia đã đưa ra nhiều nghiên cứu trong đó tập trung về các vấn đề cấp thiết, cải thiện môi trường kinh doanh, kinh nghiệm vượt bẫy thu nhập trung bình cho Việt Nam, khuyến nghị chính sách để cải thiện bộ chỉ số EFW, qua đó đẩy nhanh quá trình phát triển nền kinh tế thị trường Việt Nam.
Các chuyên gia thảo luận và đóng góp ý kiến tại toạ đàm
Các chuyên gia trả lời phỏng vấn bên lề toạ đàm
Các cơ quan thông tấn báo chí đưa tin về toạ đàm:
Truyền hình VTV1 (Phút thứ 17)
Truyền hình Quốc hội
Truyền hình VTC10
CafeF: TS. Nguyễn Đình Cung: Nên tách ra hai bộ phận "kinh tế thị trường" và "định hướng xã hội chủ nghĩa"
Chuyên gia Phạm Chi Lan: Chúng ta vẫn luôn có sự ưu đãi cho doanh nghiệp nhà nước, thứ hai là đầu tư nước ngoài, đến tư nhân là không còn gì nữa
Vnexpress: ‘Doanh nghiệp không thân hữu không tiếp cận được nguồn lực nhà nước’
Nhân dân: Đối thoại về thể chế kinh tế thị trường Việt Nam
Thanh niên: Doanh nghiệp tư nhân đóng góp chưa đến 10% GDP, làm sao có kinh tế thị trường?
Thời báo Tài chính Việt Nam: Kinh tế thị trường tại Việt Nam: Chờ đợi sự 'chuyển mình
Thời báo Ngân hàng: Tự do kinh tế tạo động năng để vượt ‘bẫy thu nhập trung bình
Enternews: Kinh tế thị trường tại Việt Nam: Cần rút ngắn khoảng cách từ chính sách đến thực tiễn
Vietnam Finance: Bà Phạm Chi Lan: Một số doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh là nhờ quan hệ thân hữu
Tạp chí Con số & Sự kiện: Tọa đàm đối thoại chính sách: "Đối thoại về thể chế kinh tế thị trường Việt Nam"
GD&TĐ: Đối thoại về thể chế kinh tế thị trường Việt Nam
Báo Điện tử Đảng cộng sản: Đối thoại về thể chế kinh tế thị trường Việt Nam
Tạp chí Tài chính Doanh nghiệp: Kinh tế thị trường: Vẫn kém "nhạy cảm" với giá cả
Hải quan Online: Xây dựng kinh tế thị trường đầy đủ để tạo động lực tăng trưởng
Quân đội Nhân dân: Đối thoại về thể chế kinh tế thị trường Việt Nam
Báo Pháp luật Việt Nam: Phải cải cách nhà nước để có nền kinh tế thị trường
Báo Đất Việt: Nhiều doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh nhờ quan hệ thân hữu
Báo Pháp luật TP HCM: Phải tăng trách nhiệm giải trình về chi tiêu công
Cần tổng kết về kinh tế thị trường ở Việt Nam
Đại biểu nhân dân: Chỉ số về tự do kinh tế là thước đo sự phát triển kinh tế thị trường
Báo Công thương: Thể chế kinh tế thị trường: Điểm nhìn từ các bộ chỉ số
Tạp chí Thuế: Chuyển đổi bắt đầu từ cải cách thể chế sang kinh tế thị trường hiện đại
Báo Công luận: Kinh tế thị trường tại Việt Nam: Chính sách chỉ phục vụ “người quen”
Báo Thanh tra: Kinh tế thị trường Việt Nam: “Khoảng cách từ miệng đến tay còn xa vời lắm”
Dân Việt: TS. Nguyễn Đình Cung chỉ ra cách thức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nông dân
Doanh nhân Việt Nam: Hướng chuyển sang kinh tế thị trường của Việt Nam hiện không nằm ở vế thị trường
PetroTimes: Phát triển kinh tế thị trường Việt Nam: Bao năm vẫn loay hoay tháo gỡ rào cản về thể chế
VOV5: Cải cách thể chế kinh tế thị trường